Fuzûlî – Gam Var Gam-hâr Yok

Fuzûlî – Gam Var Gam-hâr Yok Şiiri

Ey melek-sîmâ ki senden özge hayrândır sana
Hak bilir insân demez her kim ki insândır sana

Vermeyen cânın sana bulmaz hayât-ı câvidân
Zinde-i câvîd ana derler ki kurbândır sana

lemi pervâne-i şem’-i cemâlin kıldı aşk
Cân-ı âlemsin fidâ her lâhza bin cândır sana

Âşıka şevkınla cân vermek inen müşkil değil
Çün Mesîh-i vaktsin cân vermek âsândır sana

Çıkma yârim geceler ağyâr ta’nından sakın
Sen meh-i evc-i melâhatsin bu noksândır sana

Pâd-şâhım zulm edip âşık seni zâlim demiş
Hûb olanlardan yaman gelmez bu bühtândır sana

Ey Fuzûlî hûb olanlardan tegâfüldür yaman
Ger cefâ hem gelse anlardan bir ihsândır sana

– – –

Leblerün-tek la’l ü lâfzun tek dür-i şehvâr yoh
La’l ü gevher çok lebün tek la’l-i gevher-bâr yoh

Senden etmem dâd cevrün var ü lutfun yoh deyüp
Mest-i zevk-i şevkünem birdür yanumda var yoh

Kime izhâr eyleyem bilmen bu pinhân derdi kim
Var yüz min derd-i pinhân kudret-i izhâr yoh

Devr ser-mest-i şarâb-ı gaflet itmiş âlemi
Munca ser-mestün temâşâsına bir hüşyâr yoh

Halkı medhûş eylemiş hâb-ı şeb-i tûl-i emel
Subh tahkîk-i alâmâtına bir bîdâr yoh

Sûreti zîbâ sanemler yoh demen büt-hânede
Var çoh ammâ sana benzer büt-i hûn-hâr yoh

Ey Fuzûlî sehldür her gam ki gam-hârı ola
Gam budur kim mende min gam var bir gam-hâr yoh

* * *

Fuzûlî – Gam Var Gam-hâr Yok Şiiri
Günümüz Türkçesi ile Açıklaması

Ey melek yüzlü sevgili! Senden başka herkes sana hayrandır.
Allah bilir, insan olan hiç kimse sana insandır demez./ İnsan olan hiç kimse sana insan demez, seni hak bilir.

Ey sevgili! Sana maddî varlığı olan canını feda etmeyen kişi ebedî bir hayat bulamaz.
Ancak sana kurban olanlar ebedî bir hayata ulaşır.

Aşk, bütün âlemi güzellik mumunun etrafındaki kelebek gibi yapmıştır.
Sen bütün âlemin canısın, her an bin can sana feda olsun.

Sana olan şevkinden dolayı âşık için can vermek asla zor bir iş değildir.
Çünkü sen, bu zamanın -Allah’ın izniyle ölüleri diriltme mucizesine sahip olan- Hz. İsa’sı gibisin.
O açıdan senin için can vermek kolaydır.

Ey sevgilim! Gece yarılarında sokağa çıkma, düşmanların seni kınamasından sakın.
Sen, güzellik burcunun en yükseğindeki ay gibisin. Bu sana noksanlık getirir.

Ey padişahım! şık zulmederek sana zalim demiş.
Sevgili olanlardan insana bir kötülük gelmez, bu sana yapılmış haksız bir ithamdır.

Ey Fuzûlî! Asıl kötü olan sevgilinin âşığı görüp tanımazlıktan gelmesi ve onunla hiç alâkadar olmamasıdır.
Sevgiliden sana ne kadar cefa geldiğinde, bu ancak sana yapılmış bir ihsandır.

– – –

Ey sevgili! Senin yokluğa/fenaya ulaştıran ve la’l taşına benzeyen kırmızı dudağın gibisi yok.
Sözlerin gibi değerli inciler saçanı da yok. La’l ve cevher çok, fakat senin dudağın gibi inci yağdıran bir la’l yok.

Ey sevgili! Cevrin çok ve lutfun yok diye senden şikâyet edecek değilim.
Ben, senin şevkinin zevkinin sarhoşuyum, benim yanımda var ve yok birdir.

Ben, bu gizli derdimi kime açıkça anlatayım.
Bende yüzbinlerce gizli dert var, fakat bunları açıkça anlatmak için kudret yok.

Devir, âlemi gaflet şarabının sarhoşu yapmış.
Bunca sarhoş insanı izlemek için bir tane bile ayık adam yok.

Emel uzunluğunun gecesinin uykusu yani çok şeyleri arzu etmenin gecesinin uykusu halkı kendinden geçirmiş.
Sabahın alâmetlerini görüp anlayacak bir uyanık bir insan yok.

Ey Fuzûlî! Eğer derdini paylaşabileceğin bir gam ortağı varsa, gam çekmek kolaydır.
Asıl gam şudur ki bende bin tane gam var ve bunu paylaşabileceğim bir tane dert ortağım yok.